‘Wij zijn van en voor de scholen’
18-jun-2013
Interview met onze nieuwe directeur - Denis Vijgen.
Wanneer hij praat met de docenten van zijn kinderen wordt hij blij van hun
passie voor het vak en hun visie op de ontwikkeling van leerlingen. Diezelfde
bevlogenheid proefde hij toen hij binnenkwam bij het
Vervangingsfonds/Participatiefonds: ‘Een prettige omgeving met gedreven en
betrokken mensen die hard werken en hart voor de zaak hebben.’ Als opvolger van
Franz van Dijk leidt hij sinds 1 april het bestuursbureau. Maakt u kennis met
Denis Vijgen, onze nieuwe directeur. Zijn affiniteit met het onderwijs en de
functie ervan voor de toekomst van de leerlingen is niet de enige kwaliteit die
hem in het directievertrek op de Blaak 22 te Rotterdam deed belanden.
Fotograaf: Eric Ruys
Voorstellen
Tijdens het gesprek voor dit artikel, dat begin april plaatsvond, geeft hij,
ondanks dat hij nog maar kort in dienst is, blijk van inzicht in de knelpunten
die de sector belagen. Maar, voegt hij er direct aan toe, om degelijke
inhoudelijke kennis op te bouwen is nog veel tijd nodig. Op het programma staat
een kennismakingsronde langs een aantal scholen – ‘Ik wil mensen ontmoeten in
hun eigen habitat en ervaren wat er bij hen speelt, om te horen wat ze van ons
vinden, daar stel ik me veel van voor.’ – en daarvan is dit artikel een
voorproefje.
Studieswitch
Denis [47] is getrouwd, heeft drie kinderen en woont in Delft, waar hij zijn
universitaire studie begon. ‘Als jongeman, afkomstig uit Zuid-Limburg, was Delft
voor mij een grote stad. Ik had er een mooie tijd, ook al constateerde ik dat de
studie Werktuigbouwkunde mij niet bracht wat ik verwachtte. Al jaren ploos ik de
kranten na op politieke berichten. Mijn grote interesse voor
politiek-bestuurlijke besluitvormingsprocessen was aanleiding om over te stappen
naar de studie Bestuurskunde. Die volgde ik aan de Erasmus Universiteit in
Rotterdam en aan de Rijksuniversiteit in Leiden. Ik maakte de studie af in de
normale tijd.’
Oren en ogen
‘Bestuurskunde gaat over de overheid, de politiek en hoe dat werkt. In 1993
ben ik bij de Rijksoverheid binnengerold. Bij het Ministerie van Financiën begon
ik als stagiair en werd later inspecteur bij de Inspectie Rijksfinanciën. Samen
met de minister nam ik deel aan het topoverleg met de andere departementen. Het
heeft mijn inzicht in besluitvormings-procedures vergroot. Eind 1999 werd ik
projectleider Euro bij het Ministerie van Justitie, vervolgens coördinator
begrotingsprocessen en uiteindelijk plaatsvervangend directeur
financieel-economische zaken. Ook hier heb ik veel geleerd, maar ik wilde
dichter bij de uitvoering zitten. Als ambtenaar dien je de maatschappij, vind
ik. Zo kwam ik bij de Sociale Verzekeringsbank en daarna ben ik voor mezelf
begonnen als interim manager veranderingsprocessen.’
Duurzaam
‘Interimmen is interessant en nuttig, maar heeft voor mij een te weinig
duurzaam karakter. Je komt binnen, je doet het project en weg ben je. Ik wilde
meer met de lange termijn bezig zijn, meer samenhang, zelf aan knoppen draaien,
processen vormgeven en ik besloot opnieuw om me te oriënteren. Van alles kwam
voorbij. Eén vacature op de site van de Algemene Bestuursdienst triggerde mij
direct. Precies wat ik zocht!’
Match
‘Het ging om, u raadt het al, de functie van directeur van het bestuursbureau
van het Vervangingsfonds/Participatiefonds, waarvan ik, moet ik eerlijk
bekennen, tot dat moment nog niet eerder gehoord had. Alles in de
functieomschrijving matchte met mijn opleiding, ervaring en ambities. Ik heb
affiniteit met de onderwijssector, het uitvoerende karakter van deze functie
spreekt me aan, ik heb ervaring met veranderingstrajecten, ik kan met budgetten
en begrotingen omgaan en ik weet hoe zorgvuldig bestuurlijke besluitvorming
voorbereid en uitgevoerd moet worden.’
Investering
‘Onderwijs is een primaire taak voor de overheid. Ik beschouw goed onderwijs
van vandaag als een investering in de maatschappij en de economie van morgen.
Kinderen leren niet alleen jaartallen, hoofdsteden en andere feiten. Ze worden
ook gevormd in sociaal, cultureel en maatschappelijk opzicht. Ik zie dat bij
mijn eigen kinderen.’
Pool
‘Een ander belangrijk deel van deze functie bestaat uit de ontwikkelingen die
in de sector gaande zijn en die nog komen. We weten dat het aantal leerlingen
krimpt en dat daardoor ook het aantal banen vermindert. We weten ook dat er
bezuinigd wordt en dat veel scholen bezig zijn met passend onderwijs. Tegenover
de werkeloosheid dreigt ironisch genoeg over enkele jaren een tekort aan
onderwijspersoneel. We moeten proberen het onderwijs-personeel dat nu te veel is
voor het vak zien te behouden.’
Systematiek
‘Deze ontwikkelingen en vraagstukken spreken me aan, ik heb ervoor gestudeerd
en ik heb er ervaring mee. Hoe kunnen wij betaalbaar blijven functioneren en
onder welke voorwaarden kan een beroep gedaan worden op het fonds? Hoe komt het
dat het ziekteverzuim weer stijgt? Meer vervangingskosten wegens ziekte leiden
tot hogere premies en minder geld voor andere zaken. Hoe kunnen wij met onze
adviseurs een rol spelen? Middelen als de workshop ‘Van Werkdruk naar Werkgeluk’
zijn mooi en zeer nuttig, maar we moeten ook stilstaan bij de systematiek van de
vergoedingen.’
Stap vooruit
‘Kijkend naar de kerntaken van de fondsen moeten we een weg vinden om het
voorzieningenniveau zoveel mogelijk te handhaven en om dit, ook in de toekomst,
betaalbaar te blijven houden. Daar zit de uitdaging om onze kwaliteiten te
bewijzen. Er gaat veel veranderen en een aantal zaken is al gerealiseerd. De
regelgeving bij het Participatiefonds is vereenvoudigd en inzichtelijker
gemaakt. Het Participatiefonds heeft een nieuwe site inclusief de techniek
erachter. Het is nu mogelijk om volledig digitaal een vergoedingsverzoek in te
dienen. Het is overzichtelijker, makkelijker, sneller, een stap vooruit.
Zo’n slag gaan we ook maken met het Vervangingsfonds. Dat is groter en
complexer dan het Participatiefonds. De ideevorming is al vastgelegd in een
hoofdlijnenakkoord. We gaan nu keuzes maken en uitvoeren, een concrete visie
ontwikkelen en een toekomstbestendig beleid opstellen.’
Inzet
‘Op het bestuursbureau zet ik mijn inzicht in bestuurlijke processen in, mijn
ervaring met veranderingsprocessen, het controleren en beheersen van geldstromen
en mijn systematische denkwijze over complexe en langdurige processen. Ons
bestuur heeft verschillende geledingen en verschillende achtergronden. De
bestuursleden zijn voorgedragen door werknemersorganisaties en de PO-raad. Zij
moeten gezamenlijk besluiten nemen en het is onze taak om de juiste informatie,
ideeën, cijfers, analyses en voorstellen te leveren aan ons bestuur opdat zij
goede beslissingen kunnen nemen. Het doel is een bijdrage te leveren aan de
continuïteit en de kwaliteit van het onderwijs.’
Veranderingen
‘Hoe we gaan veranderen weet ik nog niet, wel dát we gaan veranderen. Dat is
onvermijdelijk en ook nodig, geredeneerd vanuit het standpunt dat wij van en
voor de scholen zijn. Wij werken met hun geld en moeten dat zo efficiënt
mogelijk inzetten. Ideeën en suggesties van schoolbesturen zijn welkom, die
nemen wij mee in de voorstellen. Naast de formele Adviesraad die ongevraagd en
gevraagd advies geeft, willen wij, als in een soort klantenpanel, bij wisselende
schoolbesturen onze ideeën toetsen.’
Toekomst
‘Scholen met een budget van 20 miljoen of meer mogen kiezen of zij zelf het
risico van ziekteverzuim dragen of dit bij het fonds onderbrengen. Mijn
ideaalbeeld is dat wij voor schoolbesturen zo aantrekkelijk zijn – snel,
betaalbaar, helder, effectief – dat ze ervoor kiezen om zich door ons te blijven
laten ontzorgen, gewoon door te blijven profiteren van onze expertise,
betrokkenheid en ervaring waardoor zij zich kunnen blijven concentreren op hún
kerntaken. Ik ben ervan overtuigd dat wij met goede dienstverlening
bestaansrecht hebben.’
Bang voor veranderingen?
‘Allerminst. Het zijn juist kansen om dingen te verbeteren. Tegen
schoolbesturen zou ik willen zeggen: sta open voor veranderingen en oordeel op
basis van ervaringen. Houd ons scherp opdat wij u nog beter van dienst kunnen
zijn en meerwaarde kunnen toevoegen. Zie ons als uw partner!’
Reacties op dit artikel zijn welkom op
secretariaat@vfpf.org.
Auteur: Henk Mostert